TBMM Dijital Mecralar Komisyonu, AK Parti Hatay Milletvekili Hüseyin Yayman’ın başkanlığında “Dijital telif” bahisli bir toplantı gerçekleştirdi. Toplantıda öne çıkan nokta ise toplumsal medya platformlarına, bilhassa de X’e yönelik suçlamalar oldu.
Komisyon Başkanı Yayman, sosyal medya platformu X’e seslenerek “Ya Türkiye’ye geleceksiniz ya da sonuçlarına katlanacaksınız. ‘Temsilcilik açacağız’ dediniz, bu kelamda kaldı, açmadınız. Kanunun gerisinden dolanmak istediniz.” sözlerini kullandı.
Sosyal medya değil dijital mecralar
Komisyonun toplumsal medya kurulu olmadığını ancak toplumsal medyayı da ele aldıklarını tabir eden Yayman, TikTok problemini, X platformunu, Instagram, Facebook ya da öbür toplumsal medya platformlarını konuşuyoruz. Bizim asıl gündemimiz, Türkiye’de dijital mecralar sıkıntısı ve bilhassa bağlantı teknolojisindeki gelişmelerin siyasal faaliyetler, eğitim, iktisat, ticaret ve hayatımız üzerine etkileridir. Komitemiz bu mevzulara ait kuruldu.” tabirlerini kullandı.
Hayatın her alanında bir trolleşme olduğunu ve bunun kabul edilebilir olmadığını ifade eden Yayman, “İçimizden öbür birileri çıkıyor. Gerçek hayatta hata olan ile dijital alandaki kabahat sıkıntısını bir örtüştürmemiz ve nitekim hayata geçirmemiz lazım.” sözlerini sarf etti.
Türkiye’de toplumsal medyanın sık kullanıldığını tabir eden Yayman, toplumsal medya platformlarına da değindi. TikTok’un verdiği yanıtların yetersiz olduğunu belirten Yayman, durumu “mızrak çuvala sığmıyor” şeklinde özetledi. Sansüre karşı olduklarını, kelam ve fikir hürriyetini savunduklarını belirten Komisyon Başkanı, “Bir kamu düzeninin sağlanması gerekir. Hepimizin çocukları var. Çocukların korunması, ailenin korunması, gençlerin daha sağlıklı bir ruh yapısıyla büyümesi… Yasaklamalara karşıyız. Bu bahisle ilgili komitemizin bir şey yapması gerekiyor. Bunu komitemizin takdirlerine sunmak istiyorum.” dedi.
Haber de bir sanat ve kültür yapıtı sayılabilir
Dijital telif konusunda da konuşan Yayman, “Kurumsal yapılar içerik üretmek için işçi, gazeteci, muhabir, kameraman istihdam ederken, rastgele bir platform, bu internet de olabilir, toplumsal medya mecraları da olabilir, bir kişi ya da bir kurum, hukuksal kişilik, sizin ürettiğiniz içeriği alıyor, kullanıyor ve bunun hiçbir yaptırımı olmuyor. Bizim kesinlikle Avrupa örneklerinde olduğu üzere haberin de bir sanat ve kültür yapıtı sayılması, telifinin ödenmesi ve kesinlikle emeğin karşılığını bulması noktasında bir çalışma yapmamız lazım.
Bizim, fikir ve sanat yapıtları kanunumuzun tam da dijital kavramla ‘update’ edilmesi lazım. Tekrar yapılanması ve güncellenmesi lazım. Algoritmayı yenilememiz lazım. Komitemize çok kıymetli tarihi bir görev düşüyor. Anadolu Ajansı, devletimizin ajansı bu mevzudan çok önemli muzdarip. ‘Haberi üretiyoruz, bize hiçbir telif ödemeden, atıf yapmadan haberimiz kullanılıyor’ diyor. Yönetilebilir, sürdürülebilir bir hukukî çerçevenin, yasal metnin ortaya çıkmasının değerli olduğunu düşünüyoruz. Tüm bileşenlerin, büyük medya kümelerinden küçüklerine kadar herkesin dijital telif konusunda bir talebi var. Bunu da komitemiz gündemine arz etmek isterim.” halinde konuştu.
Yayman, X’e yüklendi
TikTok’un ABD’de yasaklanabileceğini hatırlatan Yayman, sözlerini, “Bu bahisler çok tartışıldı. Bilhassa kameraların önünde son kere söylüyorum, X’e bir sefer daha davette bulunuyoruz: Ya Türkiye’ye geleceksiniz ya da sonuçlarına katlanacaksınız. ‘Temsilcilik açacağız’ dediniz, bu kelamda kaldı, açmadınız. Kanunun gerisinden dolanmak istediniz. Sonra el değişti. Yeni bir oryantasyon süreci… Biz bunu da makul karşılıyoruz. Ancak başka tüm toplumsal ağlar buraya gelip fikirlerini, Türkiye’ye dair niyetlerini Türkiye’de yapmak istediklerini anlatırken X’in kendini bu türlü görmesini kabul etmiyoruz. Herkesi hukukun ve kanunların verdiği sorumluluk içerisinde hareket etmeye çağırıyorum. Yasaklamalara, sansüre karşıyız. Fikri, vicdanı, irfanı hür jenerasyonlar olmasını isteriz.” formunda tamamladı.