Hiç aklınıza dijital dünyanın sizi kimi arkadaşlarınızdan daha güzel tanıdığını düşündünüz mü? Eminim bu soru hepinizin aklına gelmiştir. Bu türlü düşünmekte çok haklısınız bence. İncelediğiniz eserlerin daima karşısınıza çıkması, satın alsanız bile tamamlayıcı eserlerin peşinizden gelmesi yahut inşaat firmalarının tam da sizi yatırım yapma arayışındayken bulması.. Tüm bunların tesadüf mü olduğunu düşünüyorsunuz. Tabi ki değil. Dijital dünyanın sizi yakından tanıdığını, daha fazla tanımak için daima kendini geliştirmeye çalıştığını rahatlıkla söyleyebiliriz. Pekala lakin nasıl? İşte bu noktada çerezler dediğimiz “cookie”ler devreye giriyor. Hatta üstte bahsetmiş olduklarımız dışında bir web sayfasını kaç kez ziyaret ettiğiniz, bunu yaparken hangi aygıtı kullandığınız da bu çerezler yardımıyla elde ediliyor.
Google çerezleri şu biçimde tanımlıyor; “Çerez, ziyaret ettiğiniz web sitesi tarafından tarayıcınıza gönderilen küçük bir metin kesimidir. Bu, web sitesinin ziyaretinizle ilgili bilgileri (örneğin, tercih ettiğiniz lisan ve öteki ayarlar) hatırlamasına yardımcı olur. Yani bir sonraki ziyaretinizde kolaylık sağlayabilir ve siteyi daha kullanışlı hale getirebilir. Çerezler değerli bir role sahiptir. Onlar olmasaydı, Web kullanımı zorlaşırdı.” Kısaca çerezler tarayıcınızda saklanan küçük bilgi kesimleridir.
Okuma önerisi: Google Analytics Rehberi
Yazı İçeriği
Çerezler aygıta mı özeldir tarayıcıya mı?
Çerezler tarayıcı özelinde çalışır. Birebir aygıtta lakin farklı tarayıcılardan giriş yaptığınız websiteleri çerezleri kendi ortasında paylaşmaz. Yani birebir aygıtta olsanız bile farklı tarayıcılar aracılığı ile bir websitesine giriş yaptığınız vakit Google Analytics sizi iki farklı kullanıcı olarak nitelendirir.
Google Chorome’da oturum açtım?
En çok konuşulan mevzulardan birisi.. Yanlışım varsa düzeltin lütfen. Araştırmalarım sonucunda, tarayıcınızda oturum açmış olsanız bile Chrome çerezlerinizi iki tarayıcı ortasında paylaşmadığını öğrendim.
Yani şimdilik.
Ancak Google, geçtiğimiz Mayıs ayında Google’da oturum açmış kullanıcıların verilerini kullanmaya başladığını duyurmuştu. Yani bu değişiklikle birlikte reklamverenler tıpkı kullanıcıyı farklı aygıtlardan tekrardan hedefleyebilmeye başladılar.
Google Analytics’te kullanılan çerezler
Web’te kullanılan iki farklı çerez vardır. Bunlar birinci ve üçüncü parti çerezlerdir. Google Analytics birinci parti çerezlerini kullanmaktadır. Lakin Google Analytics’in manzaralı reklamlamcılık özelliklerinin kullanıldığı hesaplarda birinci parti çerezlere ek olarak üçüncü parti DoubleClick çerezleri de kullanılır.
Birinci taraf ve üçüncü taraf çerezlerin ortasındaki fark tarayıcının yönlendirildiği alan ismiyle ilgilidir. Örneğin, karpuzcom’u ziyaret ettiğinizde bilgisayarınıza yerleştirilen çerezin alan ismi karpuzcom bu birinci taraf bir çerezdir. Bu yerleştirilen çerezin alan ismi farklı bir kaynağı gösterirse bu üçüncü parti çerez olacaktır. Üçüncü taraf çerezleri, tarayıcılar tarafından spam olarak görülebileceği için bir engellenme meselesiyle karşılaşılabilir. Bundan ötürü Google Analytics birinci parti çerezleri kullanır.
Bir çerez en fazla en fazla 4096 bayt data kullanabilir. (bu boyut tarayıcılara nazaran ufak farklılıklar gösterebilir) Google Analytics azamî bilgiyi depolamak için biden fazla çerez kullanır. Bu çerezlerin her biri farklı tip bilgileri saklar. Örneğin sayfalarda geçirilen süreyi bir çerez, kullanıcının news ya da returning olduğunu öbür bir çerez takip eder.
Google Analytics web davranışlarını ölçmek için iki farklı temel JavaScript kütüphanesi kullanır. Bunlar analytics.js ve ga.js’dir.
analytics.js çerez kullanımı
Benzersiz kullanıcıları ayırt etmek için kullanılan birinci parti çerezlerdir. analytics.js çerezleri mümkün olan en üst alan ismine nazaran ayarlar. Örneğin blog.metehanyilmaz.com.tr de bulunan çerez metehanyilmaz.com.tr’ye ayarlanır. analytics.js’nin kullandığı
_ga: Kullanıcıları ayırt etmek için kullanılır. Tetiklenmesinin akabinde 2 sene müddet dolumu vardır.
_gid: Kullanıcıları ayırt etmek için kullanılan bir öteki çerezdir. Lakin 24 saat içinde sonlandırılır.
_gat: İstek oranını kısaltmak için kullanır. Tetiklenmesinden itibaren 1 dakika içinde sonlanır.
ga.js çerez kullanımı
Birinci taraf çerezleri kullanır. Bir oturumun başlangıcını, bitişini belirleyen, geçmiş ziyaretlerin sayısını ve vaktini kayıt altında tutan, eşsiz ziyaretçileri kayıt altında tutma üzere misyonları üstlenen çerezlerdir.
__utma: Tetiklenmesinin akabinde 2 yıl müddet dolumu vardır. Bir kullanıcının geçmişte sitenizi ziyaret edip, etmediğini takip eder. Kullanıcılar sitenizi ziyaret ettiğinde __utma çerezi kullanıcılar bir bakıma ID tanımlar ve bunu saklar. Birebir vakitte bu çerez kullanıcının websitenize birinci geldiği saati, tarihi toplam sayıları ile birlikte kayıt altında fiyat.
__utmb: Bu çerez yeni ziyaretleri / oturumları belirlemek için kullanılır. Heyetim / güncellemeden itibaren 30dk sonra sona erer.
__utmc: urchin.js ile etkileşime geçecek halde yapılandırılan bu çerez, kullanıcının yeni bir oturumda / ziyarette olup olmadığını belirlemek için __utmb ile birlikte kullanıyordu. Çerez tarayıcıyı kapattığınızda sonlanır.
__utmz: Kullanıcının sitenize geldiği kaynaklar hakkında bilgileri depolar. Kaynak, araç, kampanya üzere datalar bu çerez kapsamında kayıt altına alınır. Google Analytics’e her data gönderildiğinde güncellenir. birinci tetikleme / güncellemeden sonra 6 ay sonra sonlanır.
__utmv: Ziyaretçi düzeyinde özel tarifli değişken bilgilerini saklamak için kullanılır. Suram / güncellemeden itibaren 2 yıl sonlanma mühleti vardır.
Özetle hayatımızda olan bu çerezler yalnızca markalar bize yine pazarlama çalışması yapsın diye değil, daha yeterli bir web tecrübesi, daha yeterli bir web tahlili yapmamızın temellerini de oluşturmaktadır.