Google analytics web sitelerimizin farklı kanal kümelerinden ve kaynaklardan elde ettiği trafiği ölçmek ismine en verimli ölçüm programlarından bir adedidir. Ölçmek istediğimiz bu trafik kaynakları Organik trafik, direkt trafik üzere farklı kaynaklar olabilir. Son vakitlerde ise bu trafik kaynakları ortasında yapay zeka (AI) programlarından gelen ziyaretçilerin de girdiği görülmektedir. Bilhassa ChatGPT, Perplexity üzere kaynaklar, kullanıcılara sunduğu karşılıklarda direkt olarak web site linklerimizi bırakmaktadır ve bu durum da sitemize ziyaret gerçekleştirmesini sağlar. Pekala bu yapay zeka kaynaklarından gelen trafik nasıl tahlil edilir? Bu rehberimizde de sizlere Google analytics 4 ile AI trafiği nasıl ölçülür konusunu keşfet ve özel rapor seçenekleri ile göstereceğim.
İçindekiler
İçeriğimizde genel olarak aşağıdaki bahislere karşılık vermeye çalışacağım;
- Yapay Zeka (AI) Kaynaklı Trafik Nedir?
- Yapay Zeka (AI) Kaynaklı Trafik Google Analytics Üzerinden Nasıl Ölçülür?
- Google Analytics Öteki Trafik Kaynakları Neler Olabilir?
- AI Trafiklerini Ölçmek Neden Gereklidir?
- AI Trafik Tahlili Sonrası Elde Ettiğimiz Bilgileri Nasıl Okumalıyız?
Yapay Zeka (AI) Kaynaklı Trafik Nedir?
Yapay zekalı trafik, Web sitemize giriş yapan kullanıcıların referal(yönlendirme) kaynakları olarak AI bazlı sohbet programlarının görülmesidir. Bu programlar bildiğiniz üzere kullanıcıların anlık sorularına, kendi verileri özelinde karşılıklar sunmaktadır. Sundukları bu yanıtlara kaynak olan veriler aslında bizim kendi sitelerimizin internette açık halde bulunan bilgileridir. O nedenle bizim kendi websitemizden elde ettiği veriyi sunarken, AI tabanlı sohbet programları kaynak olarak bizim sitemizi açık URL halinde verebilmektedir.
Bu trafik transferi sonucunda da trafiğin kaynağı ve ortacısı olarak yapay zeka siteleri ve yönlendirmeler karşımıza çıkar. Bu durum da Google Analytics üzerinde trafik raporlarımızda aracı ve kaynak olarak yapay zeka siteleri görmemize imkan sağlar.
Peki hangi yapay zeka siteleri bizlere trafik sağlayabilir;
- ChatGPT
- Perplexity
- Bing
- Writesonic
- Wimble
- Bard
tüm bu kaynaklar bizlere analytics üzerinde birer trafik kaynağı olarak görülecektir.
Yapay Zeka (AI) Kaynaklı Trafik Google Analytics Üzerinden Nasıl Ölçülür?
Yukarı bahsettiğim AI trafik kaynaklarının sitemizde yansıyacağını söylemiştik. Ve bu yönlendirme kaynaklarını da sitemizde bulunan Google Analytics izleme kodu ile takip edebilmekteyiz.
Analytics raporlarımıza yansıyacak olan bu kaynakları görüntülemek ise birden fazla tekniğe sahiptir ve bu formüllerin çeşitliliği google analytics üzerindeki esnek raporlama seçeneklerinden ötürü fazladır.
Web siteme AI tarafından yönlendirilen trafiği ölçmek adıma kullandığım prosedürler şunlardır;
- Keşfet raporları kullanmak,
- Özel raporlar oluşturmak,
- Açılış sayfası raporlarını kullanmak,
Keşfet Raporları ile AI Trafik Ölçümü Nasıl Yapılır?
Web sitelerinize gelen yapay zeka trafiğini ölçmek ismine izlemeniz gereken adımlar şunlardır;
- Google analytics 4’e giriş yapın,
- Sol idare panelinizden “Explore” yahut “Keşfet” alanını açınız,
- Rapor çeşidi olarak “Free Form” yahut “Serbest Biçim” rapor cinsini seçiniz,
- Değişkenler alanında boyut olarak “Source/Medium” seçimini yapınız,
- Daha sonra değişkenler alanından istediğiniz ve gerek gördüğünüz metrikleri ekleyiniz,
- Seçtiğiniz metrik ve boyutları raporunuzdaki satır ve sütun alanlarına sürükleyerek ekleyiniz,
- Ayarlar alanından en altta yer alan “Filter” alanını açınız,
- Burada filtrenin atılacağı alanı üstte seçtiğimiz boyut olan “source/medium” olarak seçiniz,
- Eşleşme şartları içerisinden şart tipi olarak RegeX eşleşmesini seçiniz,
- Aşağıda sizlere sunduğum regex kodunu giriniz,
- Daha sonra “Uygula” tuşuna basınız,
Regex kodu;
.*google.*bard.*|.*bard.*google.*|.*bard.*|.*writesonic.*|.*gpt.*|.*chatgpt.*|.*openai.*|.*nimble.*|.*outrider.*|.*perplexity.*|.*edgeservices.*Bu raporu kaydederek, istediğiniz vakit keşfet raporları üzerinden tekrar inceleyebilirsiniz.
Özel Rapor ile AI Trafik Ölçümü Nasıl Yapılır?
Analytics üzerinde kurulumdan itibaren karşımıza çıkan raporlar, direkt olarak Google tarafından oluşturulan hazır taslak raporlardır. Lakin bu raporları güncellemek ve sıfırdan oluşturmak mümkündür. Bu sayede yalnızca görmek istediğimiz bilgileri göreceğimiz ve her vakit tekrar tekrar görüntüleyebileceğimiz raporlarımız olmaktadır. AI bazlı site trafik ölçümlerimizde de bu özel raporlardan faydalanabiliriz.
Özel raporlar ile AI trafiği ölçümü için yapmamız gerekenler şunlardır,
- Raporlar sekmesine giriş yapınız,
- Raporlar sekmesinin en altındaki “Library” yahut “Kütüphane” alanına giriş yapınız,
- Sağ üst kısımda yer alan “Yeni Oluştur” tuşuna basınız,
- Yeni rapor oluşturma ekranında “Boş Rapor” yapısını seçiniz,
- Daha sonra karşınıza çıkan alandan “Boyut” sekmesini sağ kısımdan bulunuz ve burada raporda görmek istediğimiz “Landing Page” boyutunu seçiniz,
- Daha sonra metrik alanından da görmek isteyebileceğiniz “Views, User, Engament rate” üzere metrikleri ekleyiniz,
- Raporunuzda artık tablo kısmı altta görünecektir,
- Bu tablo üzerinde boyutun çabucak sağ kısmında çıkan “+” tuşuna basınız ve 2.boyut olarak “source/medium” boyutunu ekleyiniz,
- Ekleme sürecini yaptıktan sonra sağ ayar alanında yer alan “Rapor Filtreleri” alanını açınız,
- Filtre atmak istediğiniz boyut olarak “source/medium” seçimini yapınız,
- Buradan eşleşme cinsini regex olarak seçiniz, ve üst kısımda sizlere sunduğumuz regex kodunu bu kısma yapıştırınız,
- Ardından raporunuzu kayıt ediniz,
- Daha sonra rapor kütüphanesine geri dönerek, koleksiyonlarınızdan bir adedini seçip, yeni oluşturduğunuz özel raporu burada koleksiyonlarınıza dahil ediniz.
Açılış Sayfası Raporları ile AI Trafik Ölçümü Nasıl Yapılır?
Açılış sayfası raporları, web sitenize trafik sağlayan kullanıcıların birinci giriş yaptıkları yani landing pageleri göstermekte olan bir hazır rapordur. Bu rapor tüm analyticslerde “Etkileşim Raporları” içerisinde yer almaktadır.
Açılış sayfası raporlarından AI trafikleri ölçmek ismine yapılması gerekenler şunlardır;
- Etkileşim raporları altındaki Açılış sayfası raporlarını açınız,
- Raporun üst kısmında yer alan “Filtre” tuşuna basınız,
- Filtre atılacak boyutu “Source/medium” olarak seçiniz,
- Filtre eşleşme tipi olarak “RegeX eşleşmesi” cinsini seçiniz ve üstte verdiğim regex yapısını kullanınız,
- Filtreyi kaydediniz,
- Daha sonra tabloda yer alan boyut ekleme yani “+” tuşuna basınız,
- Buradan yeniden “Source/Medium” yapısını seçiniz ve artık AI trafik bazlı landing page raporları karşınızda!
Eğer bu adımı tekrar tekrar yapmak istemezseniz, landing page raporlarına girdikten sonra sağ üstte yer alan kalem işaretini kullanarak, Özel rapor oluşturma adımında bahsettiğiniz filtre seçeneğini kullanabilirsiniz.
Videolu anlatım;
Google Analytics Öteki Trafik Kaynakları Neler Olabilir?
Google analytics 4 üzerinde ölçümlerin temeli “event” bazlıdır. Bir kullanıcı siteyi ziyaret ettiğinde “first_visit” ve “session_start” üzere etkinliklerle ziyarete başlar. Burada da karşımıza şu soru gelmektedir, bu aktifliğin ve bu ziyaretin gerçekleşmesine sebep olan kaynak nedir?
Google analytics ile ilgili trafik kaynaklarına işaret eden bu sorunun yanıtı altında 3 farklı terim saklıdır;
- Kanal grupları
- Kaynak
- Aracı
Kaynak ve Aracı, trafiğe ve münasebetiyle ziyarete vesile olan kaynakların ta kendisidir. Ve bu kaynaklardan trafik elde edilme formülleri de aracı olarak söylenebilir.
Bu kaynaklar ve kanal kümeleri ise şu biçimde listenelebilir;
- Organik Search
- Organik Sosyal
- Yönlendirmeler
- SMS
bu sayı tabiki de artmaya devam edecektir. Ayrıntı için bu kaynak URL’i inceleyebilirsiniz; https://support.google.com/analytics/answer/9756891?hl=en
AI (yapay zeka) bazlı trafikler ise “Yönlendirme” kanal kümesi içerisinde bizleri karşılayacaktır. Örnek olarak vermek gerekirse OpenAI kaynaklı bir trafik şöyle görünmektedir;
“open.ai/referral”
AI Trafiklerini Ölçmek Neden Gereklidir?
AI siteler yahut programlar odaklı trafiği ölçmek şu sebeplerden dolayı değer arz eder;
- AI sistemler yazılarımı kaynak verecek kadar kâfi görüyor mu?
- Hangi sistemler nasıl çalışıyor?
- AI trafiklerimi güzelleştirmek için ne yapabilirim?
- AI bazlı trafik kaynakları kullanıcı seyahatinde nasıl bir rol oynuyor?
AI Trafik Tahlili Sonrası Elde Ettiğimiz Dataları Nasıl Okumalıyız?
Google Analytics üzerinde gelen her bir data bizlere kimi vakit karşılık olabileceği üzere, kimi vakit ise bizler için sorulması gereken yeni sorular oluşturacaktır. O nedenle Google analyticsde ölçeceğimiz AI bazlı trafiklerimizin de bu çerçevede incelenmesi gerekir.
Verilerim nasıl? ve Hangi soruları çıkartabilirim?
Burada en değerli soru, AI temelli bir arama geleceğinde, kullanıcıların karşısına beni sunacak olan bu sistemler beni nasıl görüyor? Şayet eksik görüyor ise kendimi nasıl geliştirebilirim? Bu soruları sorabilmek için ise üstte verdiğimiz metotlardan yola çıkarak, AI trafiğimizi ölçümlememiz gerekmektedir.
AI Trafik Kaynakları Nasıl Kanal Kümesi Olarak Eklenir?
Google analyticsin ölçüm ve raporlamada esnek olduğunu söylemiştik. Ayrıyeten bu ölçüm esnasında kullandığı kanal kümeleri mantığını da sizlere aktarmıştım. Bu makalemizde odaklandığım AI bazlı trafik ölçüm konusunda da kanal kümelerimizi özel olarak kendimiz oluşturabilir, ve AI sitelerden gelen trafiği direkt olarak bir kanal kümesine dahil edebiliriz.
Bu sayede Açılış sayfaları raporlarımızda kullanabileceğimiz ekstra bir kanal kümemiz olacaktır.
Peki AI trafiği kanal kümesi olarak nasıl kayıt ederiz;
- Google analyticse giriş yapın,
- Yönetici sekmesini açın,
- Buradan Data görüntülenme alanına girin,
- Veri görüntülenme alanındaki “Kanal Grupları” sekmesini açınız,
- Sağda gelen mavi “Create a new channel group” tuşuna basınız,
- “Yeni Kanal Ekle” tuşuna basınız,
- Kanal grubunuza uygun bir isim veriniz, “AI” olabilir,
- Alt kısımda karşınıza çıkan “Koşul Ekle” tuşuna basınız,
- Burada şart olarak “Source” seçiniz, ve eşleşme türü olarak Regex seçimi yapınız,
- Ardından alt kısımda tekrar size verdiğimiz regex kodunu giriniz ve şartları kayıt ediniz,
- Kaydet diyerek, yeni kanal kümenizin keyfini çıkartın!
.*google.*bard.*|.*bard.*google.*|.*bard.*|.*writesonic.*|.*gpt.*|.*chatgpt.*|.*openai.*|.*nimble.*|.*outrider.*|.*perplexity.*|.*edgeservices.*